Cytaty

Podobnie rzecz ma się z fizyką i techniką. Fizyka jest kościołem, a technika grzesznikiem najpobożniejszym z pobożnych. Fizyka to domena piękna, prawa, porządku, czci i najczystszej wody tajemnic; technika zaś po części tylko opiera się na prawach i w rezultacie musi się borykać z maszynami, które nigdy nie działają ściśle tak, jak powinny. Technika, niczym grzeszny uczynek, jest procesem zuchwałego wkraczania w złożone i zakazane sprawy, o których tak do końca nie mamy pojęcia, a którymi rządzą nierozpoznane jeszcze prawa. Naprzód popycha nas praktyka nabyta w przeszłości i głód nowych doświadczeń. Mosty stawiano długo przedtem, zanim człowiek nauczył się obliczać moment zginający.

Norman Mailer, Na podbój Księżyca, tłum. Ewa i Lesław Adamscy, Zysk i S-ka, 2019

Tyle że to dążenie do perfekcji jest stanem krótkotrwałym, praktycznie nie sprawdza się za dobrze w codziennej egzystencji.

Jeff Potter, Gotowanie dla geeków. Nauka stosowana, niezłe sztuczki i wyżerka, tłum. Arkadiusz Romanek, Helion, 2011

Inny polityk Zdravko Tomac pisał:

Dlatego zawłaszczanie Bośni i Hercegowiny nie jest wyłącznie pierworodnym grzechem wielkoserbskiego nacjonalizmu, ale również wielkochorwackiego. Wielkochorwacki nacjonalizm wyrządził narodowi chorwackiemu w przeszłości, a wyrządza również dzisiaj wielkie szkody. Także w tej wielkoserbskiej imperialnej wojnie — w momencie, kiedy chorwacka oficjalna polityka w Bośni i Hercegowinie i w Chorwacji przyjęła pryncypium porozumienia z wielkoserbami z BiH, to jest ze Slobodanem Miloseviciem i Radovanem Karadziciem, w kwestii rozgraniczenia serbskich i chorwackich stref interesu i terytoriów w Bośni, a bez Boszniaków muzułmanów i na ich niekorzyść, popełniono największy błąd historyczny i wyrządzono niewiększą krzywdę narodowi chorwackiemu […] Chorwaci stopniowo od statusu narodu-ofiary coraz bardziej upodobniali się do wielkoserbów, a Tudmana coraz bardziej traktowano jako czeladnika bałkańskiego rzeźnika.

Tomac kilka lat później z postkomunisty stał się nawróconym patriotą, więc swoje tezy, zwłaszcza te o wielkochorwackiej polityce w Bośni zrewidował. Zmienił też stosunek do Stjepana Mesicia, późniejszego prezydenta, który w jego oczach jest obecnie zdrajcą narodu chorwackiego. O Tudmanie też ma dzisiaj inne zdanie — bardzo pozytywne. Sam zaś, mimo wcześniejszego komunizmu, jest wielkim antykomunistą.

Macieja Czerwińskiego, Chorwacja. Dzieje, kultura, idee, Międzynarodowe Centrum Kultury, 2020

Kustoszom wystawy [PAK: Archeologia oporu: odkrywanie zbiorów opozycji kulturalnej w socjalistycznej Chorwacji, Zagrzeb, 2018] przyświecała idea, że każdy opór to po prostu opór, że opozycja to po prostu opozycja, a więc wszystkie totalitaryzmy należy zrównać (co, nawiasem mówiąc, stanowi najbardziej agresywny, głupi i kłamliwy komunał nie tylko w postjugosłowiańskim imaginarium ideologicznym). Takie podejście to promocja myślenia, że historia ludzka jest kupą śmieci, na którą i tak wszyscy trafią: „emigranci, wierni, dysydenci, niedogmatyczni marksiści, pionierzy, artyści, feministki, cenzorzy, ideolodzy, ubecy”, bo w ostateczności wszyscy jesteśmy tacy sami, dobrzy i źli, winni i niewinni. Hitler i Jezus Chrystus.

Dobravka Ugresić, Kopcie się z koniem, tłum. Dorota Jovanka Ćirlić, Książki 5/2020

Wśród uczestników projektu [PAK: Archeologia oporu: odkrywanie zbiorów opozycji kulturalnej w socjalistycznej Chorwacji, Zagrzeb, 2018] znalazł się Budapeszt, z największą liczbą instytucji naukowych, bo aż z trzema, co w pewnym sensie zapowiada, że gdyby doszło do ogólnego potopu, wówczas tylko węgierska wersja historii okazałaby się prawdziwa, ponieważ Węgry będą miały statystyczną przewagę nad pozostałymi.

Dobravka Ugresić, Kopcie się z koniem, tłum. Dorota Jovanka Ćirlić, Książki 5/2020

W większości byłych jugosłowiańskich państewek władza nie jest zainteresowana ani jednym, ani drugim, ani wystawianiem rachunków, ani odbudową, a wyłącznie utrzymaniem status quo, hibernacją stanu zawieszenia między wojną a pokojem, między dewastacją a rewitalizacją, władzę naprawdę interesuje sam ten proces, zapadanie się, slow motion. Dlatego między innymi sprawy sądowe ciągną się latami. Dlatego domy wprawdzie się odnawia, ale ostateczne wprowadzenie się mieszkańców odkładane jest latami: zawsze czegoś istotnego brakuje — a to dachu, a to drzwi, a to okien… Dlatego reformy są zapowiadane, ale nie przeprowadzane, dlatego nie osądza się zbrodniarzy wojennych, grabieżców i oszustów, a nawet jak zostaną skazani, nie trafią do więzienia.

Dobravka Ugresić, Kopcie się z koniem, tłum. Dorota Jovanka Ćirlić, Książki 5/2020

W Chorwacji, podobnie jak w Serbii, wielu ludzi pilnie pracuje, by zbrodniarze, ci z drugiej wojny światowej i ci nowi, z ostatniej, minionej wojny, zostali beatyfikowani, by grabieżców i złodziei uwolnić od oskarżeń, by Jasenovac uznano za obóz pracy, w którym o zakończeniu drugiej wojny światowej źli komuniści wymordowali więźniów, a wina przypadkiem nie spadła na niewinnych Chorwatów. Dzisiaj w sercu Europy, w Bośni i Hercegowinie, dzieci idą do etnicznie podzielonych klas, chorwackich, serbskich i boszniackich, uczą się tej samej historii i tego samego języka z zupełnie innych podręczników. Informacje o podobnych praktykach dochodzą z Węgier, Bułgarii, Grecji, Litwy, Czech, Słowacji, Macedonii, z północy i południa, wschodu i zachodu Europy. Spływają do rzeki podziemnej, która powoli, ale nieubłaganie podmywa ideologiczne i etyczne podstawy, na których opiera się Europa powstała na ruinach drugiej wojny światowej.

Dobravka Ugresić, Kopcie się z koniem, tłum. Dorota Jovanka Ćirlić, Książki 5/2020

[…] jeśli wziąć pod uwagę dużą różnorodność gatunkową nietoperzy i fakt, że każdy gatunek nietoperza jest gospodarzem dla średnio 17 wirusów — co jest znacznie wyższym wynikiem niż u jakiegokolwiek innego ssaka — to prawdopodobieństwo przeniesienia wirusa odzwierzęcego na człowieka w przypadku nietoperzy jest wyższe niż w jakiejkolwiek innej grupie ssaków.

Frank Ryan, Wirusosfera. Ukryty świat wirusów: od przeziębienia do COVID-19, tłum. Ewa Pater-Podgórna, Bukowy Las, 2020

W przekazie medialnym podkreślano, dla dodania otuchy, że zgony dotyczą przede wszystkim osób starszych i z chorobami współistniejącymi. Niestety, zapewnienia te — mające zapobiec masowej panice — były często mylnie interpretowane. Ludzie zrozumieli, że skoro tak, to większości z nich nie grozi nic poważnego. Gdy parę dni później władze apelowały o izolację i pozostanie w domach, wielu ignorowało prośby i wciąż odwiedzało puby, kawiarnie, restauracje i tereny rekreacyjne.

Frank Ryan, Wirusosfera. Ukryty świat wirusów: od przeziębienia do COVID-19, tłum. Ewa Pater-Podgórna, Bukowy Las, 2020

Gdy dwa różne wirusy grypy spotykają się w jednym gospodarzu, na przykład w organizmie świni, potrafią wymienić się fragmentami genomu, co prowadzi do powstania zupełnie nowych wirusów hybrydowych. […] Wysoce zaraźliwy, do tego całkowicie nowy, a więc niepoznany i niepokonany wcześniej wirus może stać się ogromnie niebezpiecznym „superwirusem”.

Frank Ryan, Wirusosfera. Ukryty świat wirusów: od przeziębienia do COVID-19, tłum. Ewa Pater-Podgórna, Bukowy Las, 2020